Urban design
- Home /
- Urban design
Samen de openbare ruimte van morgen creëren
Publieke ruimte die uitnodigend is en een weldoordachte invulling creëert voor inwoners en bezoekers wint steeds meer aan belang. Het project TRIPOD-II biedt een uitgelezen kans om hier samen aan te werken. Het project moet leiden tot innovatieve producten en diensten voor de publieke ruimte.
De belangrijkste uitdagingen binnen het project zijn:
-
De integratie van designelementen benadrukken als hefboom voor waardecreatie in ondernemingen, want design wordt al te vaak herleid tot een puur esthetisch gegeven.
-
Ondernemingen begeleiden bij de valorisatie van hun investeringen op het vlak van design: return on investment.
-
De grensoverschrijdende samenwerking en ontmoetingen bevorderen tussen ondernemingen en designers (en onderzoekers) met het oog op hogere waardecreatie.
-
Een performante begeleidingsmethodiek ontwikkelen en verspreiden op basis van gedeelde middelen, ook al verschillen de designpraktijken.
TRIPOD-ll richt zich op de twee essentiële partijen van elk designproject:
-
Bedrijven en starters, met name kmo’s met gemiddeld tot groot groeipotentieel.
-
Designers (freelancers of agentschappen) die met hun expertise en knowhow innovatieve designprojecten opzetten en uitvoeren.
Het project wordt uitgevoerd in samenwerking met grensoverschrijdende partners om de uitwisseling van expertise en knowhow optimaal te benutten.
Design in de publieke ruimte
De noden in de openbare ruimte hebben we in kaart gebracht aan de hand van een onderbouwd voortraject en workshops met gemeenten, stakeholders uit het werkingsgebied van Leiedal en de partners van het Tripod-II-project. Het was nodig om in de gemeenten een draagvlak te creëren om zo in cocreatie nieuwe producten of diensten te kunnen ontwikkelen voor de openbare ruimte. In 2018 hebben we drie boeiende sprekers aan het woord gelaten tijdens Common Space Talks. (INTERIEUR 2018) Hun bijzondere expertise en inzichten hebben mee vormgegeven aan de 5 thema’s die finaal voor het project werden gekozen.
De algemene opzet van het project? Vertrekken vanuit 5 specifieke noden of opportuniteiten in de openbare ruimte en die dan uitwerken in cocreatie met de gemeenten, stakeholders, bedrijven en partners van Tripod-II. Het beoogde resultaat? 5 nieuwe producten en diensten die bijzonder veel potentieel hebben om toegepast en uitgevoerd te worden.
De resultaten van de 5 projecten zullen voor het eerst tentoogesteld worden tijdens het stadsfestival “WONDER” in Kortrijk die zal plaatsvinden van 15 oktober tot 15 november 2020. Meer informatie volgt.
TRIPOD staat voor Transregional Project for Innovation and Promotion of Design. Het Tripod-II project wordt uitgevoerd in samenwerking met grensoverschrijdende partners om de uitwisseling tussen expertise en knowhow optimaal te benutten. Het project is gestart op 1 oktober 2016 en loopt tot 02 februari 2021.
De projectpartners zijn volgende:
Lille Design (FR, Lead partner), Aditec Pas-de-Calais (FR), CCI Grand Lille (FR), Designregio Kortrijk (VL), Antwerp Management School (VL), Design Innovation (WA), Progress/Maison du Design (WA), IDETA (WA), Héracles (WA), Wallonie Design (WA), Leiedal (VL), Mel (FR)
‘Design in de publieke ruimte’ is een uitgebreid Transnationaal cocreatietraject met bedrijven, ontwerpers, Designregio Kortrijk en 13 lokale besturen in Zuid-West-Vlaanderen. Zij creëren samen nieuwe producten en diensten.
Open oproep aan bedrijven 2020
We zijn op zoek naar bedrijven in West-Vlaanderen, Wallonië en Frankrijk die mee willen denken en werken aan de realisatie van vijf projecten die design in de publieke ruimte stimuleren. De oproep kadert binnen het Interreg-programma TRIPOD-II en gaat uit naar bedrijven die daarin ook actief zijn.
Open oproep
Cocreatie, dat is kennis delen. Daarom zullen we bij Leiedal op kantoor een drietal workshops houden van telkens twee tot drie uur. Zo krijg je als bedrijf een actieve inbreng in hoe we de ideeën van de vijf projecten kunnen vertalen naar een effectief model of product. In de workshops zit je samen met vertegenwoordigers van de gemeenten en experten van Leiedal. Er worden ook duidelijke afspraken gemaakt over de intellectuele eigendomsrechten van de uiteindelijke producten of modellen.
De eerste workshop vindt begin september 2020 plaats.
Wat we verwachten van jou als bedrijf:
-
Je hoeft niks te betalen om deel te nemen.
-
Als bedrijf moet je een toegevoegde waarde kunnen creëren binnen het project.
-
Je moet voldoende tijd vrij kunnen maken om te participeren aan de drie workshops én aan de voorbereiding en/of nabeschouwing.
-
Op de cocreatiesessies vertegenwoordigt steeds dezelfde persoon jouw bedrijf.
-
Je ondertekent een de-minimisverklaring die je vindt via volgende link:
-
Je bent bereid om zo nodig ook na te denken over participatie in de effectieve uitwerking en materialisatie van het finale product.
Wat zit er voor jou in?
-
Meewerken aan interessante producten die design in de publieke ruimte stimuleren.
-
Een creatieve partnerwerking met experten uit de gemeenten en Intercommunale Leiedal.
-
Een duidelijke visie op de (intellectuele) eigendomsrechten van het uiteindelijke product.
-
Een mogelijk nieuw product of nieuwe dienst voor jouw onderneming als substantieel onderdeel van het finale product.
-> Beantwoord de oproep aan bedrijven
De vijf projecten
Project 1
Slimme vuilnisbak
De transitie naar een duurzame samenleving is een van de grootste uitdagingen van de 21e eeuw. Overheid, producenten en designers moeten samen hun maatschappelijke verantwoordelijkheid opnemen om een actieve meerwaarde te kunnen leveren op het vlak van economie, ecologie en sociologie. Door het dichtbouwen van de steden wordt de openbare ruimte steeds schaarser en gegeerder. We moeten die openbare ruimte de komende jaren dan ook slim en relevant gaan invullen. Met dit project willen we hierop een antwoord bieden. Het verduurzamen van de openbare ruimte met alle producten en installaties die we erin zien, is een interessante invalshoek, want net daarin is de laatste jaren weinig evolutie waargenomen. Als we zowel het object als zijn functies in kaart brengen, stellen we vast dat daar veel opportuniteiten liggen om te innoveren. Iedereen kent wel die vuilnisbak op de hoek van de straat of ergens in het park. Er stapelt zich vuil op in en naast de overvolle vuilnisbakken, mooi zijn ze niet, stadsmedewerkers rijden vaak rond om lege of halfvolle bakken te ledigen… Veel om over na te denken.
Project
De vuilnisbak in de openbare ruimte is verouderd en voldoet niet meer aan de hedendaagse noden en behoeften. Het herdefiniëren van de ‘slimme vuilnisbak’ kan veel opportuniteiten bieden. Eerst hebben we geanalyseerd hoe de huidige vuilnisbakken worden gebruikt. We hebben kunnen detecteren wat er fout loopt en wat er beter kan. Gezien onze openbare ruimte steeds waardevoller wordt, moeten we opportuniteiten aan elkaar koppelen die in de slimme vuilnisbak kunnen zitten. Welke bijkomende informatie kan zo’n object genereren met toegevoegde waarde voor de gebruikers en de openbare besturen? Dat gaat dan over het meten van luchtvochtigheid, luchtkwaliteit, temperatuur, integratie van openbare verlichting, bewegingsdetectie, interactieve signalisatie, automatisch samendrukken van de inhoud, volumedetectie van de inhoud, bijkomende zitfunctie…
Het zijn zaken die methodologisch en onderbouwd toegevoegd moeten kunnen worden aan de nieuwe slimme vuilnisbak. We gaan uit van een basisversie van het nieuw te ontwikkelen model met alleen standaardfuncties, maar daarnaast moeten we ook een complete versie met alle opties ontwikkelen. TEN group is aangesteld als ontwerper om het cocreatieproces te begeleiden en de vertaalslag te maken naar een concreet nieuw product. Momenteel is een finaal conceptvoorstel voorgesteld aan de groep van stakeholders waar nu samen met de groep en met bedrijven wordt aan verder gewerkt in nieuwe cocreatieworkshops.
Project 2
Zicht op de toekomst
Naar analogie met de ‘stoelfies’ ziet Leiedal een opportuniteit om een nieuw object in de openbare ruimte te lanceren dat bijzondere eigenschappen bezit. Veel gemeenten en instellingen hebben moeite om een bepaalde fysieke plaats uit het verleden of de toekomst in beeld te brengen. Zoiets moet op een heel toegankelijke en laagdrempelige manier gebeuren. Dit project wil een stap verder gaan dan een conventionele statische opstelling. De mogelijkheid wordt onderzocht om ook een participatief luik te koppelen aan de nieuwe oplossing. Zo kan het project ook zorgen voor meer betrokkenheid van de burger bij de evolutie van de openbare ruimte.
Project
Tijdens dit project zoeken we samen naar een manier om een fysieke plaats zoals die nu is in relatie te brengen met hoe ze vroeger was of hoe ze er in de toekomst zal uitzien. We werken in eerste instantie verder op een sterk gedigitaliseerde oplossing met ook een fysiek object als baken in de openbare ruimte.
PiliPili is aangesteld als ontwerper om het cocreatieproces te begeleiden en de vertaalslag te maken naar een concreet nieuw product. Momenteel zit het project in de conceptfase. De eerstvolgende cocreatieworkshop is voorzien in september 2020.
Project 3
Gedeelde mobiliteit (mobipunt)
Een Mobipunt is een plaats waar verschillende functies elkaar ontmoeten. Het punt is ingericht om op kleinschalig niveau multimodaal vervoer mogelijk te maken en te promoten. De voornaamste functie betreft mobiliteit, maar ook andere zaken kunnen aangeboden worden. Denk aan info over buurtactiviteiten, een broodautomaat, lockers voor pakjes… Slimme meters en slimme data op een bepaalde locatie of rustpunt zouden een ander voorbeeld kunnen zijn. Dit project zal toegepast worden in verschillende gemeentes in de regio Kortrijk.
Project
Het Mobipunt zal naast zijn werking ook fysiek en visueel een impact hebben op de openbare ruimte. Hier liggen opportuniteiten om een ontwerper het geheel zowel conceptueel als esthetisch vorm te geven. Die ontwerper moet de verschillende opstellingen dan in hun context analyseren. Daaruit zullen een algemene vorm en stijl gedestilleerd worden met zowel fysieke als grafische elementen. Meer dan een samenraapsel van producten moet het een samenhangend geheel zijn dat schaalbaar is in relatie tot zijn context en toepasbaar op nieuwe potentiële locaties. Aansluitend daarop wordt een inventaris/catalogus opgemaakt van voorkeursproducten die binnen het concept worden opgenomen.
Het project bouwt verder op de bevindingen van het Interreg-project SHARE-North waar al onderzoek is gedaan naar mogelijke locaties en noden in de verschillende regio’s. Yellow window is hier aangesteld als ontwerper om het cocreatie proces te begeleiden en de vertaalslag te maken naar een concreet nieuw product.
In september 2020 zijn de eerstvolgende cocreatieworkshops voorzien om samen met de bedrijven en stakeholders de concepten verder vorm te geven en uit te werken.
Project 4
Groen in de openbare ruimte
Groen krijgt meer en meer een belangrijke plaats in de openbare ruimte. We vergeten soms dat dat groen ook aangeplant en onderhouden moet worden. Veel steden en gemeenten zijn heel arbeidsintensief bezig met het beheer en onderhoud van hun openbare ruimte. In de huidige economische context staat dat model heel sterk onder druk en moeten we het mogelijk herbekijken.
Project
Tijdens dit project hebben we een werkgroep gemaakt van pioniers en mensen die dagelijks onderhoudstaken uitvoeren. Hun verschillende werkmethoden en tools werden in cocreatieworkshops ter discussie gesteld. Met die bevindingen kwamen we tot nieuwe inzichten en oplossingen. We zien een grote opportuniteit om binnen dit proces te gaan optimaliseren en nieuwe methodieken aan te reiken. Misschien kunnen er nieuwe businessmodellen ontstaan die daarbij kunnen helpen. Finaal is er een methode/product ontwikkeld waarmee we de openbare ruimte tijdelijk kunnen verharden. Veel gemeenten en steden voorzien grote pleinen en lege, kale openbare ruimte voor evenementen en grote manifestaties. Daar komt hierdoor verandering in.
Studio Dott is aangesteld als ontwerper om het cocreatieproces te begeleiden en de vertaalslag te maken naar een concreet nieuw product.
Samen met bedrijven uit het werkingsgebied van Tripod-II gaan we verder aan de slag om het product te cocreëren en te realiseren. De eerstvolgende workshop is voorzien in september 2020.
Project 5
Signaletiek fietsroute Eurometropool “Blauwe Ruit”
De Blauwe Ruit (Carré Bleu) is een lus van 90 km die wordt gevormd door de belangrijkste waterlopen van de Eurometropool (de Deule, de Leie, het Kanaal Bossuit-Kortrijk, de Schelde, het Spierekanaal, het Kanaal van Roubaix). De lus verbindt de drie deelregio’s en maakt het mogelijk om de vier uithoeken van de Eurometropool via de waterwegen te bereiken. De Blauwe Ruit moet de toegangspoort worden tot het Blauwe Park van de Eurometropool die de identiteit van de regio versterkt.